Zaćma wtórna, choć mniej znana niż pierwotna, jest istotnym problemem zdrowotnym, który może dotknąć osoby po zabiegu usunięcia zaćmy. W przeciwieństwie do zaćmy pierwotnej, która jest naturalnym procesem starzenia się soczewki oka, zaćma wtórna pojawia się w wyniku komplikacji pooperacyjnych. Zrozumienie, jak objawia się ta dolegliwość, jest kluczowe dla jej wczesnego rozpoznania i skutecznego leczenia.
Czym jest zaćma wtórna?
Zaćma wtórna, nazywana również zmętnieniem torebki tylnej, nie jest prawdziwą zaćmą, ponieważ nie dotyczy samej soczewki, ale torebki, w której osadzona była soczewka naturalna oka. Po usunięciu zmętniałej soczewki w trakcie operacji zaćmy, w jej miejsce wszczepia się sztuczną soczewkę wewnątrzgałkową. U niektórych pacjentów, w wyniku proliferacji komórek nabłonka soczewki, dochodzi do zmętnienia tylnej części torebki soczewki, co prowadzi do tzw. zaćmy wtórnej. Szacuje się, że u około 20-30% pacjentów dochodzi do jej rozwoju w ciągu kilku miesięcy lub lat po operacji.
Główne objawy zaćmy wtórnej
Zaćma wtórna może rozwijać się stopniowo, dlatego objawy nie zawsze są natychmiastowe i mogą początkowo przypominać te, które występowały przed operacją zaćmy pierwotnej. Do najczęstszych symptomów należą:
- Zamglenie widzenia: Pacjenci często zgłaszają uczucie zamglenia, które może przypominać patrzenie przez matowe szkło. Jest to jeden z najwcześniejszych i najbardziej typowych objawów zaćmy wtórnej.
- Pogorszenie ostrości wzroku: Osoby dotknięte zaćmą wtórną zauważają spadek ostrości wzroku, co sprawia, że codzienne czynności, takie jak czytanie czy prowadzenie pojazdu, stają się utrudnione.
- Podwójne widzenie: W niektórych przypadkach może wystąpić podwójne widzenie (diplopia), szczególnie gdy pacjent patrzy jednym okiem.
- Problemy z widzeniem w jasnym świetle: Zaćma wtórna może prowadzić do zwiększonej wrażliwości na światło. Pacjenci mogą odczuwać dyskomfort w jasno oświetlonych miejscach lub zauważać tzw. halo wokół źródeł światła.
- Zmiana percepcji kolorów: Z czasem pacjenci mogą zauważyć, że kolory wydają się mniej żywe, a odcienie szarości stają się bardziej dominujące.
Diagnoza zaćmy wtórnej
Rozpoznanie zaćmy wtórnej opiera się głównie na badaniu okulistycznym. Podczas wizyty lekarz przeprowadza dokładne badanie oczu, które może obejmować:
- Badanie ostrości wzroku: Standardowy test, który pozwala ocenić, jak dobrze pacjent widzi różne odległości.
- Biomikroskopia: Zastosowanie lampy szczelinowej pozwala lekarzowi dokładnie obejrzeć przednią i tylną część oka, co umożliwia wykrycie zmętnienia torebki tylnej.
- OCT (optyczna koherentna tomografia): Jest to zaawansowane badanie, które pozwala na szczegółowe zobrazowanie struktury oka, w tym torebki soczewki, i ocenę stopnia zmętnienia.